In de tentoonstelling Visions Of Possiblities van patricia kaersenhout in het Bonnefanten kun je met een hamer woorden wegtikken die een negatieve fysieke sensatie teweegbrengen. Probeer niet te denken of te oordelen, maar te voelen, zegt de zaaltekst.
Visions of Possibilities gaat over geweld en schuld. Bij het werk Mea Culpa (2020), waarin 27 geknielde witte mannen hun spiegelbeeld aanschouwen, kunnen bezoekers met potlood in een schrift opschrijven welke politieke leider of CEO naar hun mening boete zou moeten doen. Even verderop zijn leden van de Ku Klux Klan met elkaar in gevecht; in What a Piece of Work is Man (2021) exploderen drie glazen beelden.
Het zijn peanuts, vergeleken met de vandaag de dag nog steeds doorwerkende mokerslagen die de Trans-Atlantische slavernij en het kolonialisme veroorzaakten. patricia kaersenhout (Den Helder, 1966), die haar naam zonder hoofdletters schrijft, meent dat haar zwart feministische onderzoek naar de impact van deze zwarte en veelal genegeerde bladzijden uit de Nederlandse geschiedenis kan bijdragen aan de bewustwording. Ze gebruikt haar verbeeldingskracht om haar activistische gevoelens uit te drukken.
De internationaal furore makende kunstenares doet dat in tekeningen, installaties, textiele werken en video’s. In al die uitdrukkingsvormen ademt haar inzet om niet alleen de witte canon met het nog steeds aanwezige koloniale sentiment te corrigeren, maar ook om een oog te ontwikkelen en gevoeligheid op te wekken voor verhalen die het verdienen om verteld te worden. Zoals in de ontroerende film Rebelse Trots (2015), waarin ze de heftige levensgeschiedenis van de tot slaaf gemaakte Christina in het 18de eeuwse Amsterdam verbindt met noties van de geschiedenis van het slavernijverleden, kolonialisme, zwart feminisme en de vluchtelingenbeweging.
Volgens kaersenhout zelf is de tentoonstelling niet polariserend bedoeld. Maar waarom dan beginnen met het simpelste aller werktuigen: de hamer? Welk doel bereik je met het aansporen van de bezoekers om politieke leiders of CEO’s aan te zetten tot boetedoening? Moet je erdoorheen om er gelouterd uit te komen?
Het is de vraag of iedereen voelt wat Visions of Possibilities beoogt, of de (h)erkenning, heling en kracht daadwerkelijk worden gevonden. De thematiek leunt eenduidig op noties van tenlastelegging, strijd en boetedoening. Deze kunst stelt geen vragen, maar hamert op onweerlegbare waarheden.
patricia kaersenhout, Visions Of Possibilities. T/m 05.11 in het Bonnefanten in Maastricht. bonnefantenmuseum.nl
Dit artikel is gepubliceerd op Zout Magazine
